Usunięcie wyrostka
u dziecka – pielęgnacja rany pooperacyjnej

Operacja wyrostka u dziecka jest zwykle sprawą nagłą i nieprzewidywalną. Poza znajomością charakterystycznych objawów zapalenia wyrostka i niebagatelizowaniem niepokojących symptomów u dziecka, rodzic niewiele może zrobić. Inaczej jest jednak z pielęgnacją rany pooperacyjnej w domu. Do tego można się solidnie przygotować.

Pobyt w szpitalu po usunięciu wyrostka robaczkowego u dziecka, jeśli nie pojawiają się żadne komplikacje, trwa zwykle kilka dni – maksymalnie tydzień. W tym czasie raną po operacji zajmuje się personel medyczny. Po powrocie do domu pielęgnacja rany pooperacyjnej u dziecka jest już zadaniem rodzica. Jak to robić prawidłowo? Jakich materiałów opatrunkowych najlepiej używać – tradycyjnych czy może lepiej opatrunków silikonowych na rany? No i jak zmieniać opatrunek na ranie pooperacyjnej, aby nie sprawiać dziecku bólu?

Typowe oznaki zapalenia wyrostka robaczkowego u dziecka to silny ból brzucha, wymioty i podwyższona temperatura. Objawy rozwijają się w pełni zazwyczaj w ciągu dwóch, trzech dni. Ból ma charakter bólu tępego i ciągłego, który zaczyna się w okolicy pępka i stopniowo rozlewa na prawą stronę, nasilając się przy ruchach – szczególnie przy chodzeniu. Wymioty są niewielkie, ale dziecko traci apetyt, czasami się odwadnia. Na początku obserwuje się stan podgorączkowy. Później temperatura ciała może się nieco podwyższyć, ale nie osiąga ona najwyższych wartości. U najmłodszych dzieci przebieg zapalenia wyrostka jest mniej typowy i przez to trudniej rozpoznawalny. Rodzice często identyfikują go na przykład jako popularną jelitówkę. Dlatego dobrą praktyką jest zasięganie opinii specjalisty w każdym przypadku silnego bólu brzucha u dzieci. Lekarz wykonuje badanie palpacyjne oraz USG jamy brzusznej, co pozwala postawić diagnozę i zlecić usunięcie wyrostka robaczkowego u dziecka lub – w razie wątpliwości – pozostawić je w szpitalu na obserwacji.

W przypadku zakwalifikowania dziecka do operacji wyrostka, zabieg robi się bardzo szybko. Nawet, jeżeli nie jest to jeszcze bardzo ostry stan, usunięcie wyrostka robaczkowego u dziecka wykonuje się tego samego dnia, to jest w dniu postawienia diagnozy.

Operacja jest dość krótka. Przebiega w znieczuleniu ogólnym. Po wybudzeniu się pacjent może odczuwać nudności. Kilkucentymetrowa rana pozabiegowa po prawej stronie brzucha jest zszyta i zabezpieczona suchym, sterylnym opatrunkiem. Dość szybko po operacji pacjent powinien się zaktywizować. Dziecko na drugi dzień może już wstać i na przykład pospacerować po korytarzu szpitalnym. Mniej więcej po pięciu dniach mały pacjent wychodzi do domu z odpowiednimi zaleceniami lekarskimi, wśród których jednymi z ważniejszych są te dotyczące pielęgnacji rany pooperacyjnej.

Czyste rany chirurgiczne po wycięciu wyrostka goją się zwykle dość szybko – zwłaszcza u dziecka, bo organizm jest młody, zdrowy i sprawnie się regeneruje. Tak jak wszystkie rany pooperacyjne wymagają one jednak odpowiedniej troski. Warto zadbać także dodatkowo o komfort dziecka, dla którego sama operacja może być niekiedy traumatycznym przeżyciem. Pielęgnacja rany czy zmiana opatrunków na niej nie powinny już takie być.

Teoretycznie, jeśli rana pozabiegowa goi się bez powikłań, można zrezygnować z opatrunku już po kilku dobach od operacji, jednak w praktyce pacjenci (szczególnie dzieci) czują się bardziej komfortowo, gdy rana osłonięta jest aż do momentu zdjęcia szwów (co następuje zazwyczaj kilkanaście dni po zabiegu). Opatrunek sprawia, że dziecko czuje się bezpieczniej. Nie rozdrapuje przypadkowo rany (na przykład podczas snu) i nie odczuwa ewentualnych urazów mechanicznych. Ubranie nie zahacza też o sztywny, wystający szew. Rana jest zabezpieczona przed przypadkowym zamoczeniem czy zabrudzeniem. Jeśli używa się najdelikatniejszych dla skóry dziecka opatrunków silikonowych, zmiana takiego opatrunku nie wywołuje strachu czy bólu.

Cosmopor silicone (opatrunki silikonowe, będące wyrobami medycznymi) to przyjazne dla skóry zaopatrzenie, które dobrze zabezpiecza miejsce po zabiegu i jednocześnie nie powoduje bólu przy zdejmowaniu go.

Opatrunek silikonowy na ranę pooperacyjną pomaga zachować odpowiedni poziom higieny i optymalne warunki gojenia, zapewniając jednocześnie dziecku komfort. Wchłania ewentualny wysięk z rany, nie przywierając do niej. Pozwala skórze swobodnie oddychać. Nie uczula i nie podrażnia. Amortyzuje przypadkowy nacisk na tkliwe miejsca, dzięki czemu maluch może wręcz zapomnieć o ranie. Opatrunek dobrze dopasowuje się do kształtu ciała i nie zsuwa nawet wtedy, gdy dziecko jest bardzo ruchliwe czy wierci się w nocy. Dzięki doskonałym właściwościom silikonu medycznego warstwa kontaktowa opatrunku dobrze przylega do skóry, a mimo tego zdejmowanie opatrunku jest w zasadzie niewyczuwalne. Dziecko nie boi się, nie stresuje i nie cierpi.

Zmienianie opatrunków silikonowych na ranie po operacji wyrostka jest bezstresowe zarówno dla dzieci, jak i rodziców. Maluchy nie obawiają się bólu, a dorośli nie boja się, że sprawią go dziecku. Dodatkowo, nawet jeśli nie mają szczególnych umiejętności w zakresie opatrywania ran, silikonowy opatrunek zakładają swoim pociechom bez żadnych problemów. Aplikacja jest tak prosta, ponieważ nieprecyzyjnie przyklejony opatrunek (pofałdowany czy nałożony w nieoptymalnym miejscu) można po prostu odkleić, wyprostować, przesunąć... Silikon nie traci swoich właściwości – nawet po repozycjonowaniu opatrunku, nadal dobrze przylega on do skóry (w przeciwieństwie do zwykłych materiałów opatrunkowych).

Prawidłowa pielęgnacja rany pooperacyjnej u dziecka to przede wszystkim stosowanie odpowiednich opatrunków, ale nie tylko to.

• W okresie gojenia należy szczególnie dbać o higienę ciała. Rana pozabiegowa nie powinna być co prawda namaczana – na przykład podczas długich kąpieli w wannie, ale trzeba myć skórę wokół niej.
• Po zdjęciu szwów można bliznę pooperacyjną delikatnie masować opuszkami palców, wykonując ruchy okrężne. Codzienny masaż sprawia, że ślad po operacji wyrostka u dziecka z czasem staje się niemalże niewidoczny – blizna blednie i spłaszcza się.
• W ciągu kilku tygodni po zabiegu, szczególnie, gdy dziecko nie nosi już opatrunku, warto ubierać je w delikatne, naturalne, oddychające ubrania, które nie uciskają i nie podrażniają skóry na brzuchu.
• Przez kilka miesięcy od operacji dziecko nie powinno uprawiać wyczynowych, siłowych sportów – szczególnie takich dyscyplin, które angażują mięśnie brzucha, co mogłoby zaszkodzić ranie.
• Po operacji wyrostka dziecko musi przejść na jakiś czas na dietę lekkostrawną – między innymi po to, aby wykluczyć ryzyko zaparć, bo te są niebezpieczne dla „świeżych” ran w obrębie jamy brzusznej.

***

Silikonowe opatrunki to doskonałe rozwiązanie dla dzieci – nie tylko w przypadku rany pooperacyjnej po usunięciu wyrostka robaczkowego, ale również na co dzień – przy zwykłych skaleczeniach czy otarciach naskórka.