Nietrzymanie moczu w nocy – przyczyny, objawy, leczenie

Popuszczanie moczu w nocy, znane również pod nazwą nocnego moczenia, to objaw, który kojarzy się przede wszystkim z przypadłością dziecięcą – i słusznie. Do pewnego momentu maluch nie potrafi jeszcze kontrolować pęcherza, a samo popuszczanie może zdarzać się w sytuacjach stresowych – na przykład przy zmianie pokoju, łóżeczka bądź okoliczności zasypiania. Niemniej, popuszczanie moczu podczas snu przez osoby dorosłe jest już symptomem chorobowym, a w medycynie określa się je jako wtórne nietrzymanie moczu, czyli stan, w którym raz wyuczony proces fizjologiczny ulega zaburzeniu (u dzieci z kolei mówi się o pierwotnym nietrzymaniu moczu). Jakie mogą być przyczyny takiej sytuacji? Czy moczenie nocne u dorosłych można zniwelować i leczyć, a jeśli tak, to w jaki sposób?

Poznaj najważniejsze informacje o nietrzymaniu moczu w nocy i podziel się nimi z rodziną i najbliższymi, by wesprzeć ich w rozwiązaniu ewentualnego problemu!

Popuszczanie moczu podczas snu może przybierać różne formy – od delikatnego wycieku, aż po oddanie pełnej porcji moczu – do opróżnienia pęcherza. W niektórych przypadkach takie okoliczności natychmiastowo budzą pacjenta, a w innych nie (i do stwierdzenia faktu opróżnienia pęcherza dochodzi dopiero po porannym przebudzeniu). Niezależnie jednak od warunków, w jakich dochodzi do moczenia nocnego, należy skonsultować te objawy z lekarzem.

Jak dochodzi do nietrzymania moczu w nocy? Przyczyn tego zjawiska może być naprawdę wiele, natomiast wśród nich wyróżnia się następujące okoliczności:

• silny stres, praca pod presją czasu, przeżycie traumatycznego zdarzenia – wszystkie te czynniki mają charakter psychologiczny, a moczenie nocne może być reakcją na ich pojawienie się;
• przyjmowanie konkretnych leków – moczopędnych, ale również hormonalnych, wpływających na nocne wydzielanie wazopresyny, a także nasennych, przeciwlękowych, uspokajających i przeciwdepresyjnych (które niekiedy wpływają na zdolność mięśni do skurczu – w tym mięśni pęcherza oraz mięśni dna miednicy);
• wady i uszkodzenia w obrębie struktur układu moczowego (powstałe samoistnie, na skutek wypadku lub rozwijającej się choroby);
• u mężczyzn – ucisk na pęcherz wywołany guzem prostaty lub rozrostem tego gruczołu (który w wielu przypadkach ma miejsce w podeszłym wieku);
• obniżenie napięcia mięśniowego oraz elastyczności mięśni wynikające z postępującego wieku (nietrzymanie moczu w nocy dotyczy częściej seniorów, niż osób młodych czy w średnim wieku);
• infekcje oraz stany zapalne toczące się w układzie moczowym.

Oczywiście wszystkie wymienione powyżej przyczyny nietrzymania moczu w nocy wymagają konsultacji lekarskiej, szczegółowej diagnostyki oraz włączenia konkretnych metod leczenia, o których więcej poniżej.

Czytaj również: najczęstsze przyczyny nietrzymania moczu u kobiet i u mężczyzn.

Leczenie nietrzymania moczu w nocy jest każdorazowo dostosowane do rozpoznania przyczyn problemu – wizyty u lekarza powinny więc rozpocząć się od szczegółowej diagnostyki nietrzymania moczu, uwzględniającej badania laboratoryjne, badania urodynamiczne i inne procedury oraz testy zlecone przez specjalistę. Jeśli zostanie ustalone rozpoznanie, wówczas leczenie może przybrać formę:

• fizjoterapii uroginekologicznej, ukierunkowanej na wzmocnienie mięśni dna miednicy pacjenta;
• psychoterapii – jeśli problem ma podłoże psychologiczne;
• farmakoterapii – zwykle wtedy, gdy moczenie nocne spowodowane jest infekcją układu moczowego;
• zabiegów i operacji – przy przeroście prostaty, anatomicznych uszkodzeniach układu moczowego i innych anomaliach fizjologicznych.

Oczywiście oprócz powyższych form leczenia nietrzymania moczu w nocy, pacjent powinien uzyskać instrukcje dotyczące zmiany codziennych nawyków – w tym nawyków odpowiadających za higienę snu. Są to wskazówki obejmujące prawidłowości w przyjmowaniu płynów i oddawaniu moczu przed snem, a także wszelkiego rodzaju instrukcje pozwalające zachować mięśnie dna miednicy w dobrej kondycji.

Ponieważ popuszczanie moczu w nocy u osób dorosłych stanowi zwykle wstydliwą dolegliwość, należy jak najlepiej zadbać o komfort pacjenta, by jego usposobienie i nastawienie do problemu umożliwiało mu codzienne funkcjonowanie i efektywny, nocny odpoczynek – nawet pomimo opisywanego problemu. W tym celu warto zaopatrzyć się w akcesoria higieniczne zapewniające uczucie suchości i przyczyniające się do utrzymania komfortowego snu. Mowa tu przede wszystkim o dobrej jakości podkładach chłonnych zabezpieczających przed moczem zarówno materac, jak i samego pacjenta. Jeśli pokłady to za mało, można zastanowić się nad innym zaopatrzeniem, w postaci chłonnej bielizny przeznaczonej do stosowania w nocy, dającej poczucie bezpieczeństwa i komfortu, bez przeciekania, uczucia wilgoci i bez przykrego zapachu.